Otto Viktor Karl Liman ή Λίμαν Φον Σάντερς
Ο αποκαλούμενος Λίμαν Φον Σάντερς γεννήθηκε στις 17 Φλεβάρη του 1855, στην Πομερανία και πέθανε στις 22 Αυγούστου 1929 στο Μόναχο της Γερμανίας. εντάχθηκε στον αυτοκρατορικό γερμανικό στρατό και έφτασε στο βαθμό του Αντιστράτηγου.
Ο Εμπνευστής της Γενοκτονίας των Χριστιανών της Ασίας
Ο Σημαντικός ρόλος της Γερμανίας, της εποχής εκείνης, στην όλη υπόθεση των Γενοκτονιών που διέπραξε η Τουρκία. Το μαχαίρι το κρατούσε τουρκικό χέρι, αλλά η έμπνευση ήταν γερμανική!
Η Γερμανία, διαχρονική σύμμαχος της Τουρκίας, ήθελε μια οθωμανική αυτοκρατορία και ένα τουρκικό κράτος δυνατό, για την ενίσχυση των συμφερόντων της στη Μ. Ανατολή και την Ασία.
Εμπνευστής ήταν ο Λίμαν φον Σάντερς, Γερμανός Στρατηγός, στρατιωτικός σύμβουλος και ανώτατος στρατιωτικός διοικητής του οθωμανικού στρατού κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Τι θα μπορουσε να προτείνει ενας Γερμανός Στρατηγός για τη γενοκτονία των χριστιανών ?
Ο Σημαντικός ρόλος της Γερμανίας, της εποχής εκείνης, στην όλη υπόθεση των Γενοκτονιών που διέπραξε η Τουρκία. Το μαχαίρι το κρατούσε τουρκικό χέρι, αλλά η έμπνευση ήταν γερμανική!
Η Γερμανία, διαχρονική σύμμαχος της Τουρκίας, ήθελε μια οθωμανική αυτοκρατορία και ένα τουρκικό κράτος δυνατό, για την ενίσχυση των συμφερόντων της στη Μ. Ανατολή και την Ασία.
Εμπνευστής ήταν ο Λίμαν φον Σάντερς, Γερμανός Στρατηγός, στρατιωτικός σύμβουλος και ανώτατος στρατιωτικός διοικητής του οθωμανικού στρατού κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Τι θα μπορουσε να προτείνει ενας Γερμανός Στρατηγός για τη γενοκτονία των χριστιανών ?
Στρατόπεδα συγκέντρωσης !!!
Αυτός πρότεινε στους Τούρκους τον λεγόμενο «λευκό θάνατο», δηλαδή τους εκτοπισμούς στα «τάγματα εργασίας», όπου ελάχιστοι επιζούσαν. Είχε πει χαρακτηριστικά:
Αυτός πρότεινε στους Τούρκους τον λεγόμενο «λευκό θάνατο», δηλαδή τους εκτοπισμούς στα «τάγματα εργασίας», όπου ελάχιστοι επιζούσαν. Είχε πει χαρακτηριστικά:
«Ουδεμία ασφάλεια μπορεί να έχει η Τουρκία στο μέλλον ούτε μπορεί να οργανωθεί σωστά, με την παρουσία των Ελλήνων και τον Αρμενίων. Με το σύστημα της εξορίας, ο θάνατός τους είναι βέβαιος, οι γυναίκες τους πλέον δεν θα γεννούν και έτσι θα αποκτήσετε συμπαγή τουρκική ομοιογένεια».
Οι Γερμανοί αξιωματούχοι ήταν παντού στην οθωμανική αυτοκρατορία μετά την περίοδο του Αμπντούλ Χαμίτ. Ο Εμβέρ πασάς που είχε εκπαιδευτεί στη Γερμανία, θαύμασε την οργάνωση του στρατού της και είχε καλέσει γερμανούς αξιωματικούς να εκπαιδεύσουν τους Τούρκους. Μετά τις πολεμικές αποτυχίες των Τούρκων αξιωματικών, αρχιστράτηγος του οθωμανικού στρατού ανέλαβε ο αντιστράτηγος Λίμαν φον Σάντερς.
Αυτός συμβούλευσε τους Τούρκους να εκκαθαρίσουν τους χριστιανικούς πληθυσμούς. Οι Έλληνες ήταν οι πρώτοι που βρέθηκαν στο στόχαστρο. Διάφορες προκηρύξεις που θυροκολλούνται δημόσια προέτρεπαν τους μουσουλμάνους να μην ψωνίζουν από τα χριστιανικά μαγαζιά. Όχι μόνο στον Πόντο αλλά ευρύτερα στην Μικρά Ασία μεθοδεύεται ένας ανθελληνικός οικονομικός διωγμός.
«Αν πεινούμε και υποφέρουμε εμείς οι Τούρκοι, αιτία είναι οι γκιαούρηδες που στα χέρια τους κρατούν τον πλούτο μας και το εμπόριο μας. Ως πότε θα ανεχόμαστε τις προκλήσεις τους; Μποϋκοτάρετε τα προϊόντα τους. Σταματήστε κάθε δοσοληψία μαζί τους. Τι τη θέλετε τη φιλία τους;»
Αυτή ήταν η αρχή. Το έδαφος για την πρώτη φάση της γενοκτονίας των Ελλήνων ήταν έτοιμο…
Ο "Γερμανός" που ευθύνεται για την Ελληνική γενοκτονία
Ο Λίμαν μεταξύ άλλων, τοποθέτησε το Μουσταφά Κεμάλ, διοικητή του 19ου συντάγματος κατά της γραμμής του μετώπου των Αυστραλο-Νεοζηλανδών στα Δαρδανέλια, τους οποίους καθήλωσε για 5 μήνες. Το διάστημα αυτό μεταξύ Απρίλη-Νοέμβρη του 1915 πέτυχε την πλήρη εκκένωση της περιοχής, που περιλάμβανε και εκτοπισμούς Ελλήνων και Αρμενίων. Σε σχετικό έγγραφό του υποστήριξε προς τους Τούρκους πασάδες: «Σας διαβεβαιώνω ότι οι παγωνιές και το κρύο του χειμώνα, οι βροχές και η μεγάλη υγρασία, ο ήλιος και η τρομερή ζέστη του καλοκαιριού, οι ασθένειες του εξανθηματικού τύφου και της χολέρας, οι κακουχίες και η ασιτία, θα φέρουν το ίδιο αποτέλεσμα που λογαριάζετε εσείς με το δικό σας σχέδιο, δηλαδή να τους ξεκαθαρίσετε με τις σφαγές. Με το σύστημα που σας προτείνω, ο θάνατός τους είναι βέβαιος. Επιπλέον, οι γυναίκες τους δεν θα γεννούν και έτσι θα λυθεί το δημογραφικό σας πρόβλημα, ενώ η μισητή και άτιμη ράτσα των Ελλήνων θα ξεκληριστεί και θα χαθεί για πάντα μέσα σε μια γενιά και εσείς θα αποκτήσετε μια συμπαγή τουρκική ομοιογένεια».
ΕΘΝΟΚΑΘΑΡΣΗ (Η γενοκτονία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας)
Β΄ Φάση: 1914-1918
Νέα μέτρα εξόντωσης των μειονοτήτων
Αρχικά εφαρμόστηκαν σειρά από οικονομικά μέτρα, για την ικανοποίηση των αναγκών του πολέμου. Πέρα από την κατάργηση των διομολογήσεων, πραγματοποιήθηκαν επιτάξεις με καθαρά εθνικές διακρίσεις εντός του πληθυσμού, ενώ επιτάσσονταν, θεωρητικά για τις πολεμικές ανάγκες, ακόμη και είδη πολυτελείας. Το 1915, η οθωμανική κυβέρνηση, στην προσπάθειά της να θέσει το εμπόριο αποκλειστικά σε τουρκικά χέρια, ίδρυσε στη Σμύρνη μια αποκλειστικά μουσουλμανική εταιρεία, που ασκούσε το μονοπώλιο στις εισαγωγές και εξαγωγές. Επιπρόσθετα, οι οθωμανικές αρχές απαίτησαν την απόλυση όλων των Ελλήνων που απασχολούνταν σε ξένες επιχειρήσεις στη Σμύρνη και την αντικατάστασή τους με Μουσουλμάνους.
Ένα ακόμη σημαντικό μέτρο που ενεργοποίησε τη επόμενη φάση των μαζικών εξοντώσεων, ενώ αρχικά φαινόταν ως μέτρο προώθησης της ισότητας των μειονοτήτων, ήταν η στρατιωτική θητεία. Το διάταγμα για τη μαζική στρατολόγηση, αφορούσε όλους τους Οθωμανούς υπηκόους από 20 έως 45 ετών, ενώ υπήρχε η δυνατότητα εξαγοράς. Όμως όσοι ήταν πάνω από 45 ετών, υποχρεώθηκαν να εργαστούν στα περιβόητα "Τάγματα Εργασίας", το οποία στην ουσία ήταν στρατόπεδα συγκέντρωσης για την εξόντωση των ελληνικών, αλλά και των άλλων χριστιανικών πληθυσμών της χώρας. Δηλαδή, για τις μεγαλύτερες ηλικίες η στρατιωτική θητεία υποκαταστάθηκε με καταναγκαστικά έργα σε λατομεία, ορυχεία, δρόμους και αγρούς. Οι πορείες προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας, πραγματοποιούνταν σε άθλιες συνθήκες, ενώ όσοι επιβίωναν της απάνθρωπης πεζοπορίας και των επιδημιών, κατέληγαν και οδηγούνταν υποσιτισμένοι στα βάθη της Μικράς Ασίας, σε Άγκυρα, Ικόνιο, Σεβάστεια, Ερζερούμ ή Μερσίνη.
Σύμφωνα με την έκθεση Ελλήνων βουλευτών της τουρκικής βουλής που υποβλήθηκε το 1918, τα θύματα των διωγμών συνολικά, νεκροί και εκτοπισμένοι υπολογίζονται σε 750.000.
Τα «Τάγματα Εργασίας»
Έλληνες στα «Τάγματα Εργασίας».
Κύριο λήμμα: Τάγματα Εργασίας (Οθωμανική Αυτοκρατορία - Τουρκία)
Οι εκτοπίσεις ελληνικών πληθυσμών στη δυτική Μικρά Ασία γενικεύτηκαν από τη στιγμή που ξεκίνησε η πολεμική επιχείρηση στα Δαρδανέλλια, τον Φεβρουάριο του 1915. Οι μετατοπίσεις εξυπηρετούσαν τη δημιουργία αμιγώς τουρκικών πληθυσμών στην περιοχή. Μάλιστα στους εκτοπισμένους ανακοινωνόταν ότι το μέτρο αυτό ήταν αναγκαίο λόγω του υποτιθέμενου κινδύνου από τον συμμαχικό στόλο. Όμως αμέσως μετά την αποχώρησή τους, τουρκικοί πληθυσμοί από γειτονικές περιοχές καταλάμβαναν τα σπίτια τους. Από τη συντονισμένη εκτέλεση του μέτρου αυτού σε όλους τους οικισμούς της περιοχής διαφαίνεται ότι μεθοδεύτηκε από κεντρικό όργανο της οθωμανικής εξουσίας.
Η τουρκική χωροφυλακή εμφανιζόταν στους υπό διωγμό οικισμούς με ρητές διαταγές από την οθωμανική διοίκηση. Πραγματοποιούνταν άμεσα η συγκέντρωση των κατοίκων σε κάποιο κεντρικό σημείο (συνήθως στην πλατεία) και από εκεί διατάζονταν απ' ευθείας για αναχώρηση προς άγνωστο σημείο. Οι εκτοπισμένοι απαγορεύονταν αυστηρά να μεταφέρουν μαζί τους τρόφιμα, ρούχα ή στρώματα. Η εποχή που πραγματοποιούνταν οι εκτοπισμοί, ήταν συνήθως κατά τους χειμερινούς μήνες, με δυσμενείς καιρικές συνθήκες. Κατά τη διάρκεια της πεζής πορείας πραγματοποιούνταν σταθμεύσεις μόνο σε ακατοίκητες περιοχές στο ύπαιθρο, ώστε να αποφεύγεται το ενδεχόμενο οι εκτοπισμένοι να εφοδιαστούν. Επίσης, απαγορεύονταν η περιποίηση των αρρώστων και η ταφή των νεκρών. Ιδιαίτερα, με θάνατο τιμωρούνταν η ελεημοσύνη από ομογενείς και η παροχή ασύλου στα εγκαταλειμμένα βρέφη.
Κατά τη διάρκεια της διαδρομής, επιβάλλονταν η απολύμανση όλων σε οθωμανικά λουτρά (χαμάμ) και αμέσως μετά η έκθεση στην παγωμένη ύπαιθρο για επιθεώρηση και ιατρική εξέταση. Εκεί πραγματοποιούνταν και οι "εκκαθαρίσεις", μεταξύ των εκτοπισμένων, μέτρο που αποδίδεται σε γερμανική εισήγηση. Η πορεία συνεχίζονταν από τους εναπομείναντες, με πλήρη ασιτία.
Προκειμένου να αποφύγουν, όσοι είχαν τη δυνατότητα, τα Τάγματα Εργασίας είτε εξαγόραζαν τη θητεία τους ξεπουλώντας όμως σε αυτή την περίπτωση την περιουσία τους, είτε, ιδιαίτερα οι φτωχότεροι, κατέφευγαν στα βουνά και χαρακτηρίζονταν λιποτάκτες από τις αρχές. Όμως οι συγγενείς τους αναγκάζονταν να υποστούν σκληρά αντίποινα, επομίζωμενοι βαρύτατες ευθύνες. Μάλιστα τον Μάρτιο του 1916, νέος οθωμανικός νόμος καταργεί την εφάπαξ εξαγορά της θητείας και θεσπίζει ετήσιο φόρο με αναδρομικό χαρακτήρα. Ως απόρροια αυτού του μέτρου, σημειώθηκαν χιλιάδες λιποταξίες, αλλά ακολούθησε αμείλικτη αντίδραση με κύμα εκτελέσεων από τους Τούρκους. Πάντως, σε σχέση με τη Γενοκτονία των Αρμενίων, που διέπραξαν οι οθωμανικές αρχές κατά τα προηγούμενα έτη, για την εξόντωση των ελληνικών πληθυσμών, προτιμήθηκαν λύσεις που θα οδηγούσαν στον αργό αλλά σταδιακό αφανισμό προκειμένου να αποφευχθεί, όσο το δυνατόν, η διεθνής κατακραυγή από το νέο κύμα ωμοτήτων.
Την εμπειρία του στα τάγματα εργασίας περιέγραψε, στο βιβλίο του Το Νούμερο 31328, ο Ηλίας Βενέζης, ο οποίος μαζί με άλλους 3.000 Αϊβαλιώτες υποχρεώθηκε να υπηρετήσει σε αυτά για 14 μήνες από το 1922, σε ηλικία 18 ετών. Ο Βενέζης ήταν ένας από τους μόλις 23 συμπατριώτες του που επιβίωσαν.
Δυτική Μικρά Ασία
«Οι Τούρκοι σφαγιάζουν Έλληνες Χριστιανούς
ανικανοποίητοι με τον βασανισμό των Αρμενίων, Τούρκοι επεκτείνουν τη σκληρότητα στους Έλληνες
Χιλιάδες Έλληνες εκτοπίζονται από την ακτή στο εσωτερικό της Μικράς Ασίας.», The Lincoln Daily Star, 19 Οκτ. 1917.
Οι εκκαθαριστικές επιχειρήσεις, σε αυτό το στάδιο, ξεκίνησαν από τη βορειοδυτική Μικρά Ασία (περιοχή Μαρμαρά) και επεκτάθηκαν στην Ιωνία, νοτιοδυτική και τη βόρεια Μικρά Ασία. Το φθινόπωρο του 1914 εκκενώθηκαν 70 οικισμοί στην περιοχή της Μάκρης και του Λιβισίου, ενώ οι περισσότεροι από τους εναπομείναντες κατοίκους, με την πίεση συνεχών διωγμών από την τουρκική χωροφυλακή, πέθαναν από ασιτία σε περιβάλλον απομόνωσης. Τον Φεβρουάριο του 1916 εκτοπίστηκαν οι ελληνικοί πληθυσμοί της Νέας Εφέσου και ακολούθησαν τους επόμενους μήνες, του Γκιουλ Μπαξέ και του Γιατζιλάρ.
Κατά την άνοιξη του επόμενου έτους, οι εκκαθαριστικές επιχειρήσεις επεκτάθηκαν στο Αϊβαλί, το οποίο είχε εξαιρεθεί κατά την πρώτη περίοδο των διωγμών. Πάνω από 20.000 κάτοικοι αναγκάστηκαν σε πορεία προς την ενδοχώρα, όπου μεγάλος μέρος πέθανε από τις κακουχίες και τις ακρότητες που υπέστη από τουρκικά τμήματα. Μάλιστα το γεγονός ότι η επιχείρηση εκκαθάρισης του Αϊβαλίου πραγματοποιήθηκε ύστερα από γερμανική εντολή, έκανε αμφίβολο το μέλλον του γερμανόφιλου Έλληνα βασιλιά Κωνσταντίνου.
Η ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ ΤΩΝ ΑΡΜΕΝΙΩΝ
Πόντος
Κύριο λήμμα: Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου
Η τουρκική ήττα κατά τον ρωσσο-τουρκικό πόλεμο στην περιοχή, στο Σαρικαμίς στην βόρεια περιοχή της Μικράς Ασίας το 1915, αποδόθηκε στους Έλληνες που υπηρετούσαν στον οθωμανικό στρατό. Ως συνέπεια αυτού, όλοι οι στρατολογημένοι Πόντιοι εξαναγκάστηκαν σε στρατολόγηση στα τάγματα εργασίας. Έτσι δεν άργησαν να εκδηλώνονται κύματα λιποταξίας, με τον κόσμο να καταφεύγει στα βουνά. Μάλιστα στην επαρχία Κερασούντας, για αυτό τον λόγο, κάηκαν 88 χωριά ολοσχερώς μέσα σε τρεις μήνες. Οι Έλληνες της επαρχίας, περίπου 30.000, αναγκάστηκαν να διανύσουν πεζή πορεία προς την Άγκυρα κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Αναπόφευκτα το ένα τέταρτο αυτών πέθαναν καθ' οδόν . Οι διώξεις προκάλεσαν τη δημιουργία θυλάκων αντίστασης από τους Πόντιους. Τελικά οι διώξεις εντάθηκαν με την έκδοση διατάγματος, τον Δεκέμβριο του 1916, που προέβλεπε την εξορία όλων των ανδρών από 18 ως 40 ετών και τη μεταφορά των γυναικόπαιδων στο εσωτερικό της Μικράς Ασίας. Η εφαρμογή αυτού του μέτρου ξεκίνησε από την Άνω Αμισό και στην Μπάφρα. Στην επαρχία Αμάσειας 72.375 Έλληνες, από τους συνολικά 136,768, εκτοπίστηκαν, από τους οποίους το 70% πέθανε από τις κακουχίες. Πολλοί Πόντιοι θέλησαν να αντισταθούν οργανώνοντας, στις ορεινές εκτάσεις του Πόντου, αντάρτικα εναντίον του τακτικού στρατού, όπως στη Σάντα.
Στον Άγιο Γεώργιο Πατλάμ της Κερασούντας είχαν συγκεντρωθεί 3.000 Έλληνες, οι οποίοι έγκλειστοι και σε συνθήκες ασιτίας από τις οθωμανικές αρχές, βρήκαν αργό θάνατο. Κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου εξορίστηκαν συνολικά 235.000 Πόντιοι, ενώ 80.000 μετανάστευσαν στη Ρωσία. Ταυτόχρονα όμως, λιγότερο έντονες ήταν οι διώξεις που υπέστησαν, τότε, οι Έλληνες του ανατολικού Πόντου, στην περιοχή της Τραπεζούντας, κυρίως λόγω της ικανότητας του μητροπολίτη Χρύσανθου να συνδιαλλάσσεται με τις τοπικές αρχές, αλλά και από το γεγονός ότι από τον Απρίλιο του 1916 η περιοχή καταλήφθηκε από τον ρωσικό στρατό.
The Armenian Genocide - Forgotten History
Γ' Φάση: 1921-1923
Κύριο λήμμα: Καταστροφή της Σμύρνης
Πρωτοσέλιδο της εφημερίδας Ελεύθερο Βήμα της 2 Σεπτεμβρίου 1922. Η κοινή γνώμη αγνοούσε την ταχύτητα της κατάρρευσης του ελληνικού στρατού στο μέτωπο. Τα νέα για την εγκατάλειψη των Ελλήνων της Μικράς Ασίας στην τύχη τους και οι θηριωδίες που ακολούθησαν έφτασαν σαν κεραυνός εν αιθρία.
Κατά τη Μικρασιατική Καταστροφή τον Αύγουστο του 1922, ανάμεσα στα θύματα των Χριστιανών από τους Τούρκους συγκαταλέγεται και ο Μητροπολίτης Χρυσόστομος Σμύρνης, που δολοφονήθηκε με ιδιαίτερα βασανιστικό θάνατο, καθώς και πολλοί άλλοι Επίσκοποι και ιερείς (342 μόνο στη Μητρόπολη Σμύρνης).
Αποκορύφωμα η πυρπόληση της αρμενικής και της ελληνικής συνοικίας της Σμύρνης. Το κάψιμο των σπιτιών ανάγκασε τους κρυμμένους σε αυτά Χριστιανούς να βγουν έξω στους δρόμους, με αποτέλεσμα και οι τελευταίοι που είχαν γλυτώσει από τις προηγούμενες σφαγές, να πέφτουν στα χέρια των Τούρκων και να υφίστανται τρομερούς βασανισμούς πριν τον θάνατό τους. Μεταξύ των θυμάτων, υπήρξαν και μεμονωμένες περιπτώσεις Δυτικών (Αμερικανών, Ολλανδών κ.α.), παρ’ ότι οι Τούρκοι κατά κανόνα αυτούς δεν τους πείραζαν..
Οι σφαγές κατά Ελλήνων και Αρμενίων από τους Τούρκους έκαναν τον Αμερικανό Πρόξενο στην Σμύρνη Τζωρτζ Χόρτον (George Horton) να γράψει: «Ένα από τα δυνατώτερα συναισθήματα που πήρα μαζί μου απ’ τη Σμύρνη ήταν το συναίσθημα της ντροπής, διότι άνηκα στο ανθρώπινο γένος»
Πλήθος θυμάτων
Χρυσόστομος μητροπολίτης Σμύρνης , Γρηγόριος μητροπολίτης Κυδωνιών , Αμβρόσιος μητροπολίτης Μοσχονησίων
Ανάμεσα στα θύματα της Γενοκτονίας του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας βρίσκονται (από αριστερά): Χρυσόστομος μητροπολίτης Σμύρνης (κατακρεουργήθηκε από τον τουρκικό όχλο), Προκόπιος μητροπολίτης Ικονίου (φυλακίστηκε, βασανίστηκε και μαρτύρησε αιχμάλωτος) Γρηγόριος μητροπολίτης Κυδωνιών (εκτελέστηκε), Αμβρόσιος μητροπολίτης Μοσχονησίων (ετάφη ζωντανός).
Το ζήτημα του πλήθους των θυμάτων των διωγμών κατά τη δεκαετία που διήρκεσε ως και τη Μικρασιατική Καταστροφή απασχολεί μελετητές και ακτιβιστές που επιζητούν την αναγνώρισή των γεγονότων ως γενοκτονίας και συναρτάται με το ερώτημα του πλήθους των Ελλήνων που ζούσαν στη Μικρά Ασία την περίοδο έναρξης του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Για τον ελληνικό πληθυσμό της οθωμανικής αυτοκρατορίας στη Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη από την Άνοιξη του 1914 μέχρι το 1923, ο Αριστοκλής Ι. Αιγίδης στο βιβλίο του Η Ελλάς χωρίς τους πρόσφυγας (Αθήνα 1934) τονίζει ότι «1.200.000 ψυχές αποτελούν τον τραγικόν εις ανθρωπίνας απωλείας απολογισμόν του αγώνος»[εκκρεμεί παραπομπή]. Ο Θεοφάνης Μαλκίδης, διδάκτωρ Κοινωνικών Επιστημών και διδάσκει στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, τονίζει ότι «μιλάμε για πάνω από 800.000 Έλληνες».[εκκρεμεί παραπομπή] Στις 20 Μαρτίου 1922, ο Άγγλος διπλωμάτης Ρέντελ συνέταξε ένα μνημόνιο για τις τουρκικές ωμότητες σε βάρος των χριστιανών από το 1919 και έπειτα. Στο προοίμιο αυτού του μνημονίου αναφέρει:
«Η επίτευξη της ανακωχής με την Τουρκία, στις 30 Οκτωβρίου 1918, φάνηκε να επέφερε μια προσωρινή παύση των διωγμών των μειονοτήτων εκ μέρους των Τούρκων, που διαπράχθηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου. Στην επιδίωξη αυτών των διωγμών, είναι γενικώς αποδεκτό ... ότι πάνω από 500.000 ‘Έλληνες εξορίστηκαν, εκ των οποίων συγκριτικώς ελάχιστοι επέζησαν...»[Χρειάζεται σελίδα].
Πολιτικές τοποθετήσεις
Ελλάδα
Στο 1998 η Βουλή των Ελλήνων ψήφισε ομόφωνα την ανακήρυξη «της 14ης Σεπτεμβρίου ως ημέρας εθνικής μνήμης της γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από το Τουρκικό Κράτος». Η έκδοση του σχετικού προεδρικού διατάγματος από την κυβέρνηση έλαβε χώρα δύο χρόνια αργότερα. Η έκδοση του Π.Δ. συνάντησε αντιδράσεις από όσους θεωρούσαν ότι δεν είναι ιστορικά ακριβής η περιγραφή των γεγονότων ως «γενοκτονία», αλλά αποσκοπούσε στην παρεμπόδιση της ελληνοτουρκικής προσέγγισης εκείνη την εποχή, με αποτέλεσμα το Π.Δ. να μην περιέχει τον όρο αυτό και να κατηγορηθεί η κυβέρνηση για αλλαγή στάσης. Ο Βλάσης Αγτζίδης αποδίδει τις αντιδράσεις στην αναγνώριση της γενοκτονίας σε "συγκεκριμένους κύκλους που εξέφραζαν τον παραδοσιακό ελλαδικό συντηρητισμό".
Διεθνώς
Η αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ελλήνων αποφασίστηκε και από τη Βουλή των Αντιπροσώπων (Κύπρος). Στις 24 Μαρτίου 2015 η Αρμενία αναγνώρισε τη Γενοκτονία των Ασσυρίων και Ελλήνων.
Σε επίπεδο ομοσπονδιακό έχει αναγνωριστεί από τις Πολιτείες των Η.Π.Α. Νέα Υόρκη (2002), Νιου Τζέρσεϊ (2002), Columbia (2002), South Carolina (2003), Georgia (2003), Pennsylvania (2003), Cleveland (2005).
Σε ψηφίσματα της Γερουσίας των ΗΠΑ γίνεται αναφορά σε γενοκτονία κατά των Ελλήνων.
Τουρκία
Οι τουρκικές κυβερνήσεις αρνούνται πως υπήρξε γενοκτονία και τοποθετούν επισήμως το θάνατο των Ελλήνων στα πλαίσια των ευρύτερων απωλειών του πολέμου, του λιμού ή άλλων κοινωνικών αναταράξεων. Στα πλαίσια της πολιτικής άρνησης των γενοκτονιών των Ελλήνων, όπως και των Αρμενίων και Χριστιανών Ασσυρίων, το τουρκικό κράτος χρηματοδοτεί στο εξωτερικό ενέργειες που αντισταθμίζουν, ελαχιστοποιούν, σχετικοποιούν και υποβαθμίζουν αυτές τις γενοκτονίες.
Επιστημονική συζήτηση
Το Δεκέμβριο του 2007 η Διεθνής Ένωση Μελετητών Γενοκτονιών (IAGS) υπερψήφισε ένα ψήφισμα ότι η εκστρατεία εναντίον των Οθωμανών Ελλήνων από το 1917 ως το 1923 αποτελούσε γενοκτονία. Χρησιμοποιώντας τον όρο "Ελληνική Γενοκτονία", το ψήφισμα επιβεβαίωνε ότι μαζί με τους Ασσύριους, οι Οθωμανοί Έλληνες υπέστησαν γενοκτονία "ποιοτικά όμοια" με την γενοκτονία των Αρμενίων από τους Οθωμανούς. Ο πρόεδρος του IAGS Γκρέγκορυ Στάντον προέτρεψε την τουρκική κυβέρνηση να αναγνωρίσει τις τρεις γενοκτονίες λέγοντας ότι "η ιστορία αυτών των γενοκτονιών είναι ξεκάθαρη και δεν υπάρχει πλέον δικαιολογία για την τωρινή τουρκική κυβέρνηση, που δεν διέπραξε το έγκλημα, να αρνείται τα γεγονότα." Συνταγμένο από τον Καναδό μελετητή Άνταμ Τζόουνς, το ψήφισμα υιοθετήθηκε την 1η Δεκεμβρίου 2007 με την υποστήριξη του 83% όλων των μελών του IAGS που ψήφισαν.
Πολλοί μελετητές που ασχολούνται ερευνητικά με τη γενοκτονία των Αρμενίων, όπως οι Πήτερ Μπαλακιάν, Τανέρ Ακτσάμ, Ρίτσαρντ Χοβανισιάν και Ρόμπερτ Μέλσον, ισχυρίστηκαν ότι το θέμα θα έπρεπε να ερευνηθεί περαιτέρω πριν ψηφιστεί κάποιο ψήφισμα." Ο Μάνους Μιντλάρσκυ παρατηρεί μία διαφορά μεταξύ δηλώσεων γενοκτονικής πρόθεσης εναντίον των Ελλήνων από Οθωμανούς αξιωματούχους και των πράξεών τους, υποδεικνύοντας τον περιορισμό των σφαγών σε επιλεγμένες "ευαίσθητες" περιοχές και το μεγάλο αριθμό Ελλήνων επιζώντων στο τέλος του πολέμου. Εξαιτίας πολιτισμικών και πολιτικών δεσμών των Οθωμανών Ελλήνων με τις Ευρωπαϊκές δυνάμεις, ισχυρίζεται ο Μιντλάρσκυ, η γενοκτονία δεν αποτελούσε "για τους Οθωμανούς εφικτή επιλογή στην περίπτωσή τους". Ο Τανέρ Ακτσάμ παραπέμπει σε συγκαιρινές καταγραφές που σημειώνουν τη διαφορά στη μεταχείριση των Οθωμανών Ελλήνων και Αρμενίων από την κυβέρνηση κατά τον πρώτο παγκόσμιο και καταλήγει ότι "παρά τις αυξανόμενα αυστηρές πολιτικές κατά την περίοδο του πολέμου, ιδίως για την περίοδο από το ύστερο 1916 ως τους πρώτους μήνες του 1917, η μεταχείρηση των Ελλήνων από την κυβέρνηση - αν και συγκρίσιμη σε κάποιον τρόπο με τα μέτρα εναντίον των Αρμενίων - διέφερε ως προς το εύρος, την πρόθεση και το κίνητρο".
Άλλοι μελετητές γενοκτονιών όπως οι Dominik J. Schaller και Jürgen Zimmerer, δηλώνουν ωστόσο ότι "η γενοκτονική ποιότητα των δολοφονικών εκστρατειών εναντίον των Ελλήνων" είναι "προφανής". Ο Νίαλ Φέργκιουσον έχει κάνει έναν παραλληλισμό μεταξύ των σποραδικών σφαγών κοινοτήτων Ελλήνων του Πόντου μετά το 1922 και της μοίρας των Αρμενίων. Η κυρίαρχη τάση μεταξύ των Ελλήνων ιστορικών είναι η αμφιβολία για τη χρησιμότητα του όρου "γενοκτονία" στην περίπτωση αυτή και η απόρριψη του ισχυρισμού ότι επρόκειτο για γενοκτονία ως βασιζόμενου σε "ανιστορικές και αντιεπιστημονικές απόψεις".
Ομοιότητες και διαφορές με τη Γενοκτονία των Αρμενίων
Ιστορικοί εξετάζουν τις ομοιότητες, αναλογίες και διαφορές στις μεταξύ των γενοκτονιών Ελλήνων και Αρμενίων. Ο καθηγητής Hannibal Travis πιστεύει ότι χωρίς την κυβερνητική πρόθεση θα ήταν αδύνατο να γίνουν οι γενοκτονίες των Αρμενίων, Ασσυρίων και Ελλήνων σε τόσο μεγάλη κλίμακα. Επίσης είναι γνωστό ότι στις συνόδους του Κόμματος Ενότητας και Προόδου του 1910 και 1911, ελήφθησαν αποφάσεις κατά των Χριστιανών που αναφέρονταν και στα δύο έθνη (Αρμενίους και Έλληνες). Υπάρχουν διαφορετικές απόψεις για το αν ο εκτοπισμός των Ελλήνων από τα παράλια του Αιγαίου το 1913-14 ήταν ή όχι μέρος του ίδιου σχεδίου με την Αρμενική Γενοκτονία που άρχισε τον επόμενο χρόνο. Οι Ι. Χασιώτης και G. Vardanyan θεωρούν ότι τα δύο αυτά φαινόμενα δεν πρέπει να εξετάζονται ως ξεχωριστά. Οι διαφορές στον τρόπο εκτέλεσης των γενοκτονιών οφείλονται στην ύπαρξη του ελληνικού κράτους και την ανυπαρξία αρμενικού, όμως η απόφαση ήταν κοινή και για τις δύο περιπτώσεις. Υπήρχαν επίσης μερικά κοινά πρόσωπα στην εκτέλεση των δύο γενοκτονιών, όπως οι Dr Resid, Dr Mehmed Nazim και Ταλαάτ πασάς.
Η γενοκτονία των Ελλήνων το 1912-13 αποτέλεσε προηγούμενο για την περίπτωση των Αρμενίων, τόσο λόγω της επιτυχίας της μεθόδου όσο και λόγω της απραξίας της διεθνούς κοινότητας. Ο Vardanyan σημειώνει και τη διαφορά ότι οι Κούρδοι είχαν σημαντικό ρόλο στην περίπτωση των Αρμενίων αλλά όχι στην περίπτωση των Ελλήνων, αλλά αυτό αποδίδεται ότι δεν υπήρχε πολυάριθμο κουρδικό στοιχείο στις περιοχές όπου ζούσαν Έλληνες. Διαφορά υπάρχει και στον αριθμό των θυμάτων, αλλά αυτή είναι «ποσοτική» και όχι «ποιοτική» (εισαγωγικά του συγγραφέα). Τέλος, στην περίπτωση των Αρμενίων υπήρξε προσπάθεια για την εξόντωση της πνευματικής ηγεσίας (intelligentsia). Στην περίπτωση των Ελλήνων εξοντώθηκαν επίσης ηγετικά άτομα, αλλά δεν αποτέλεσαν ιδιαίτερο στόχο. Σημειώνεται όμως ότι η ιστορική έρευνα έχει ασχοληθεί αρκετά με την ιντελιγκέντσια των Αρμενίων αλλά όχι των Ελλήνων κατά τις γενοκτονίες. Κατά άλλον συγγραφέα, «ο πιο σημαντικός δεσμός μεταξύ της τύχης των Ελλήνων και των Αρμενίων είναι η σχεδόν πλήρης εξαφάνιση και των δύο ομάδων από το οθωμανικό/τουρκικό έδαφος», κάτι που ήταν επιλογή του CUP.
Οι υπόλοιπες Γενοκτονίες των Τούρκων εναντίων των Ελήνων και των Χριστιανών της Ασίας
Με τις ευλογίες της Ευρόπης οι Τούρκοι διέπραξαν τρεις γενοκτονίες, εναντίον των Αρμενίων, των Ελλήνων και των Ασσυρίων, χριστιανικών πληθυσμών, που διαβιούσαν στην πρώην Οθωμανική αυτοκρατορία. Οι Έλληνες, οι Αρμένιοι και οι Ασσύριοι που γενοκτονήθηκαν υπολογίζονται από 3 έως 3,5 εκατομμύρια.
Ο μέγιστος εκτιμώμενος αριθμός είναι 1.500.000 Αρμένιοι, 1.250.000 Έλληνες και 750.000 Ασσύριοι.
Ελληνικοί πληθυσμοί στην Μ. Ασία-Πόντο-Ανατ. Θράκη
Κατά τα τέλη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου (1918), στην σημερινή Τουρκία υπήρχαν περίπου 2.900.000 Έλληνες, ήτοι στην Μ. Ασία και Καππαδοκία 1.700.000, στην Ανατ. Θράκη και Κωνσταντινούπολη 730.000, στον Πόντο 400.000 και στη Ν. Τουρκία-Άδανα 70.000.
Κατά την Ανταλλαγή, μετά τη Συνθήκη της Λωζάνης, από την Τουρκία έφυγαν 1.650.000 Έλληνες χριστιανοί, ενώ από την Ελλάδα αντηλλάγησαν 570.000 (Τούρκοι) μουσουλμάνοι.
Από τους αριθμούς αυτούς διαφαίνεται ότι εξοντώθηκαν/γενοκτονήθηκαν περί το 1.250.000 Έλληνες.
Η Γενοκτονία του Ελληνισμού της Ανατολής
Η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου δεν είναι μεμονωμένο γεγονός. Αποτελεί τμήμα της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Ανατολής, που έλαβε χώρα σε τρεις περιοχές, στην Μ. Ασία, στον Πόντο και στην Ανατολική Θράκη.
Σύμφωνα με στατιστική του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ο συνολικός αριθμός των εκτοπισμένων από τη δυτική Μικρά Ασία, πριν εισέλθει η Οθωμανική Αυτοκρατορία στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τον Οκτώβριο του 1914, ήταν 153.890 Έλληνες, σε αυτή τη φάση των διωγμών.
Σύμφωνα με έκθεση των Ελλήνων βουλευτών της τουρκικής βουλής, που υποβλήθηκε το 1918, τα θύματα των διωγμών μέχρι τότε συνολικά, νεκροί και εκτοπισμένοι, υπολογίζονται σε 750.000.
Στην Ανατολική Θράκη είχαμε διωγμούς από το 1906 έως το 1922. Δεν ξεχνάμε το Μαύρο Πάσχα των Θρακών (6/4/1914), όταν άρχισαν οι ανηλεείς διωγμοί, κατά τους οποίους, μέχρι το 1917, 232.000 Έλληνες εκδιώχθηκαν από τα σπίτια τους και άλλοι 96.000 οδηγήθηκαν σε καταναγκαστικά έργα στην Μ. Ασία, από τους οποίους πάνω από 50.000 δεν επέζησαν.
Στον Πόντο από το 1914 μέχρι το 1923 είχαμε τους γνωστούς διωγμούς, που κατέληξαν σε Γενοκτονία με 353.000 θύματα. Ο διωγμός όμως των Χριστιανών της περιοχής του Πόντου άρχισε από το 1911, με απόφαση που πήραν οι Νεότουρκοι σε συνέδριό τους στη Θεσσαλονίκη. «Τα άγρια χόρτα, δηλ. οι Χριστιανοί, πρέπει να ξεριζωθούν», ήταν το σύνθημα που προέκυψε από το συνέδριο αυτό!
Οι Γενοκτονίες των Αρμενίων και των Ασσυρίων
Η Γενοκτονία των Αρμενίων αναφέρεται στην μαζική εξόντωση των Αρμενίων πολιτών της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, που άρχισε το 1894-96 και εντάθηκε από το 1908 μέχρι το 1918, με αποκορύφωμα τις μαζικές σφαγές του 1915. Σύνολο γενοκτονηθέντων Αρμενίων 1.500.000.
Η Γενοκτονία των Ασσυρίων αναφέρεται στην μαζική σφαγή του ασσυριακού/χαλδαϊκού/αραμαϊκού/συριακού χριστιανικού πληθυσμού της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1890, τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, και κατά την περίοδο του 1922-1925. Υπολογίζεται περίπου στα 750.000 θύματα.
Επίλογος
Τα εγκλήματα, και ιδιαίτερα αυτά κατά της ανθρωπότητας, πρέπει να τιμωρούνται σκληρά! Τα εγκλήματα των Γενοκτονιών που διέπραξαν οι Τούρκοι έπρεπε να είχαν τιμωρηθεί από την διεθνή κοινότητα. Χωρίς τιμωρία, κατά κανόνα, τα εγκλήματα επαναλαμβάνονται.
Η πολιτεία, το ελληνικό κράτος οφείλει να αναλάβει την ευθύνη προβολής διεθνώς της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Ανατολής. Να ενημερώσει όλους τους Έλληνες, να οργανώσει, να χρηματοδοτήσει και να διεθνοποιήσει κατάλληλα το θέμα, για να αναγκαστεί η Τουρκία να αναγνωρίσει τα εγκλήματά της και να ζητήσει συγγνώμη!
Εμείς, οι απόγονοι των γενοκτονηθέντων στον Ελληνικό Πόντο , και τη Μικρά Ασία , σαν ελάχιστο φόρο τιμής, υποσχόμαστε να μην ξεχάσουμε ποτέ την Γενοκτονία και να αγωνιζόμαστε για την διεθνή αναγνώρισή της!
Με τις ευλογίες της Ευρόπης οι Τούρκοι διέπραξαν τρεις γενοκτονίες, εναντίον των Αρμενίων, των Ελλήνων και των Ασσυρίων, χριστιανικών πληθυσμών, που διαβιούσαν στην πρώην Οθωμανική αυτοκρατορία. Οι Έλληνες, οι Αρμένιοι και οι Ασσύριοι που γενοκτονήθηκαν υπολογίζονται από 3 έως 3,5 εκατομμύρια.
Ο μέγιστος εκτιμώμενος αριθμός είναι 1.500.000 Αρμένιοι, 1.250.000 Έλληνες και 750.000 Ασσύριοι.
Ελληνικοί πληθυσμοί στην Μ. Ασία-Πόντο-Ανατ. Θράκη
Κατά τα τέλη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου (1918), στην σημερινή Τουρκία υπήρχαν περίπου 2.900.000 Έλληνες, ήτοι στην Μ. Ασία και Καππαδοκία 1.700.000, στην Ανατ. Θράκη και Κωνσταντινούπολη 730.000, στον Πόντο 400.000 και στη Ν. Τουρκία-Άδανα 70.000.
Κατά την Ανταλλαγή, μετά τη Συνθήκη της Λωζάνης, από την Τουρκία έφυγαν 1.650.000 Έλληνες χριστιανοί, ενώ από την Ελλάδα αντηλλάγησαν 570.000 (Τούρκοι) μουσουλμάνοι.
Από τους αριθμούς αυτούς διαφαίνεται ότι εξοντώθηκαν/γενοκτονήθηκαν περί το 1.250.000 Έλληνες.
Η Γενοκτονία του Ελληνισμού της Ανατολής
Η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου δεν είναι μεμονωμένο γεγονός. Αποτελεί τμήμα της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Ανατολής, που έλαβε χώρα σε τρεις περιοχές, στην Μ. Ασία, στον Πόντο και στην Ανατολική Θράκη.
Σύμφωνα με στατιστική του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ο συνολικός αριθμός των εκτοπισμένων από τη δυτική Μικρά Ασία, πριν εισέλθει η Οθωμανική Αυτοκρατορία στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τον Οκτώβριο του 1914, ήταν 153.890 Έλληνες, σε αυτή τη φάση των διωγμών.
Σύμφωνα με έκθεση των Ελλήνων βουλευτών της τουρκικής βουλής, που υποβλήθηκε το 1918, τα θύματα των διωγμών μέχρι τότε συνολικά, νεκροί και εκτοπισμένοι, υπολογίζονται σε 750.000.
Στην Ανατολική Θράκη είχαμε διωγμούς από το 1906 έως το 1922. Δεν ξεχνάμε το Μαύρο Πάσχα των Θρακών (6/4/1914), όταν άρχισαν οι ανηλεείς διωγμοί, κατά τους οποίους, μέχρι το 1917, 232.000 Έλληνες εκδιώχθηκαν από τα σπίτια τους και άλλοι 96.000 οδηγήθηκαν σε καταναγκαστικά έργα στην Μ. Ασία, από τους οποίους πάνω από 50.000 δεν επέζησαν.
Στον Πόντο από το 1914 μέχρι το 1923 είχαμε τους γνωστούς διωγμούς, που κατέληξαν σε Γενοκτονία με 353.000 θύματα. Ο διωγμός όμως των Χριστιανών της περιοχής του Πόντου άρχισε από το 1911, με απόφαση που πήραν οι Νεότουρκοι σε συνέδριό τους στη Θεσσαλονίκη. «Τα άγρια χόρτα, δηλ. οι Χριστιανοί, πρέπει να ξεριζωθούν», ήταν το σύνθημα που προέκυψε από το συνέδριο αυτό!
Οι Γενοκτονίες των Αρμενίων και των Ασσυρίων
Η Γενοκτονία των Αρμενίων αναφέρεται στην μαζική εξόντωση των Αρμενίων πολιτών της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, που άρχισε το 1894-96 και εντάθηκε από το 1908 μέχρι το 1918, με αποκορύφωμα τις μαζικές σφαγές του 1915. Σύνολο γενοκτονηθέντων Αρμενίων 1.500.000.
Η Γενοκτονία των Ασσυρίων αναφέρεται στην μαζική σφαγή του ασσυριακού/χαλδαϊκού/αραμαϊκού/συριακού χριστιανικού πληθυσμού της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1890, τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, και κατά την περίοδο του 1922-1925. Υπολογίζεται περίπου στα 750.000 θύματα.
Γενοκτονία των Αρμενίων: Ημέρα μνήμης για τη ματωμένη «αυγή» του 1915 | OPEN TV
Επίλογος
Τα εγκλήματα, και ιδιαίτερα αυτά κατά της ανθρωπότητας, πρέπει να τιμωρούνται σκληρά! Τα εγκλήματα των Γενοκτονιών που διέπραξαν οι Τούρκοι έπρεπε να είχαν τιμωρηθεί από την διεθνή κοινότητα. Χωρίς τιμωρία, κατά κανόνα, τα εγκλήματα επαναλαμβάνονται.
Η πολιτεία, το ελληνικό κράτος οφείλει να αναλάβει την ευθύνη προβολής διεθνώς της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Ανατολής. Να ενημερώσει όλους τους Έλληνες, να οργανώσει, να χρηματοδοτήσει και να διεθνοποιήσει κατάλληλα το θέμα, για να αναγκαστεί η Τουρκία να αναγνωρίσει τα εγκλήματά της και να ζητήσει συγγνώμη!
Εμείς, οι απόγονοι των γενοκτονηθέντων στον Ελληνικό Πόντο , και τη Μικρά Ασία , σαν ελάχιστο φόρο τιμής, υποσχόμαστε να μην ξεχάσουμε ποτέ την Γενοκτονία και να αγωνιζόμαστε για την διεθνή αναγνώρισή της!
Χορηγός: mixanikos365 διακριτικά στο τέλος του άρθρου χωρίς συνεχείς διαφημήσεις και αναδυόμενα παράθυρα
