Slide show

Η μάχη τεθωρακισμένων - Κούρσκ 1943

Εχει καταγραφεί στην Ιστορία ως η μεγαλύτερη πολεμική σύγκρουση με τεθωρακισμένα. Η μάχη του Κουρσκ άρχισε στις 4 Ιουλίου του 1943, στην ομώνυμη πόλη, και έληξε στις 23 Αυγούστου του 1943 με νίκη των Σοβιετικών έναντι των Γερμανών.

Πρόκειται για ένα καθοριστικό γεγονός στην εξέλιξη του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου και του Β' Παγκόσμιου Πολέμου, καθώς με την ήττα αυτή άλλαξαν οι ισορροπίες και οι Γερμανοί έχασαν την πρωτοβουλία των κινήσεων που είχαν έως τότε. Στην αρματομαχία ενεπλάκησαν 6.200 γερμανικά και σοβιετικά τανκς από τα οποία και τα περισσότερα καταστράφηκαν.
Δίκαια,λοιπόν, παίρνει το χαρακτηρισμό της πιο αιματηρής σύγκρουσης με τη συμμετοχή αρμάτων μάχης που έγινε ποτέ στην παγκόσμια πολεμική ιστορία. H προπαρασκευή της μάχης είχε ήδη ξεκινήσει από τα τέλη του Μάρτη της ίδιας χρονιάς όταν ένα περίπολο του κόκκινου στρατού έπιασε έναν αξιωματικό της Βέρμαχτ με τον οδηγό του, ο οποίος μετέφερε απόρρητα έγγραφα που έδειχναν την μεγάλη επίθεση που ετοίμαζε η φασιστική Γερμανία στο μέτωπο του Όρελ και το νοτιότερο αυτό του Μπιέλγκοροντ.

Οι ενδείξεις για αντεπίθεση των ναζί προϋπήρχαν και μετά από την ήττα της μεγαλύτερης στρατιάς της Βέρμαχτ το Φεβρουάριο του 1943 στο Στάλινγκραντ, αφού ο Χίτλερ είχε κηρύξει ολοκληρωτικό πόλεμο εναντίον της ΕΣΣΔ. Έτσι, πρώτος σταθμός αυτού του πολέμου ήταν η πόλη του Κουρσκ όπου σημειώθηκε η πολεμική σύγκρουση και σήμανε το τέλος της αυτοκρατορίας του Γ' Ραιχ.

Οι Γερμανοί είχαν αποφασίσει να δημιουργήσουν μια ομάδα που θα περιλάμβανε 50 τμήματα (18 μονάδες με τεθωρακισμένα και μοτοσικλέτες, 5 στρατιές αρμάτων μάχης και 8 στρατιές με πυροβολικό). Συνολικά, σύμφωνα με σοβιετικές πηγές, ο αριθμός στρατιωτών που περιλάμβαναν αυτά τα 50 τμήματα ήταν 900.000 στρατιώτες. Τη διοίκηση θα είχαν ο Γκίντερ φον Κλούγκε (Ομάδα Στρατιών "Κέντρο") και ο Έριχ φον Μανστάιν (Ομάδα Στρατιών "Νότος"). Απ' την άλλη πλευρά, οι Σοβιετικοί είχαν αποφασίσει ότι το Κεντρικό Μέτωπο του Κόκκινου Στρατού θα υπερασπιζόταν το Κουρσκ από τα βόρεια ενώ το Μέτωπο Βορόνεζ από τα νότια.

Τα στρατεύματα αυτά θα στηρίζονταν στο Μέτωπο της Στέπας (του οποίου διοικητής ήταν ο Ιβάν Κόνιεφ). Τον έλεγχο της κίνησης των σοβιετικών δυνάμεων είχαν ο Γκεόργκι Ζούκοφ και ο Αλεξάντρ Βασιλιέφσκι. Το κλειδί, ωστόσο για την έκβαση της μάχης ήταν οι ρώσοι κατάσκοποι καθώς ο Ιωσήφ Στάλιν και το Κρεμλίνο είχαν στη κατοχή τους στοιχεία για το τόπο, τη χρονική στιγμή και τον τρόπο έκβασης της μάχης.

Λέγεται ότι ο Στάλιν είχε στα χέρια του ένα αντίγραφο του σχεδίου Τσιταντέλε, τρεις ημέρες πριν αυτό υπογραφεί από τον Χίτλερ. Το νεκρό διάστημα Απριλίου- Ιουνίου του 1943 λειτούργησε θετικά για την ΕΣΣΔ καθώς της έδωσε το περιθώριο να ετοιμάσει τρεις αμυντικές γραμμές στο Κουρσκ και να κατακτήσει τη τελική νίκη.

Μετά την επικράτηση της ΕΣΣΔ, η υπεροχή πέρασε στα χέρια του Κόκκινου Στρατού, ο Δνείπερος απελευθερώθηκε σε μάχη που ακολούθησε και για πρώτη φορά ο Στάλιν ξεκίνησε συστηματική επίθεση κατά της Γερμανίας. Oι Γερμανοί μετά την ήττα τους στη μάχη αυτή, έχασαν τη δυνατότητα να αναλάβουν επιθετική επιχείρηση στην ΕΣΣΔ και σε άλλες χώρες των Συμμάχων και άρχισε η εκδίωξή τους από το έδαφος της ΕΣΣΔ.

Σύμφωνα με σοβιετικούς ιστορικούς, οι απώλειες και των δύο αντιπάλων ανέρχονταν στους 500.000 νεκρούς, 1.500 άρματα μάχης και 3.700 αεροσκάφη. Ωστόσο, οι γερμανικές πηγές έκαναν λόγω ότι η Βέρμαχτ κατά την περίοδο Ιουλίου-Αυγούστου του 1943, σε όλο το Ανατολικό Μέτωπο, έχασε 537.533 στρατιώτες, ενώ η Λουφτβάφε έχασε, την ίδια περίοδο, 1.696 αεροσκάφη.΄

Η μάχη του Κουρσκ κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν η μεγαλύτερη και σκληρότερη σύγκρουση τεθωρακισμένων της ιστορίας και επηρέασε άμεσα τον συμβατικό πόλεμο κατά το επόμενο ήμισυ του αιώνα. Σηματοδότησε το τέλος των γερμανικών επιθετικών ενεργειών στο ανατολικό μέτωπο και άνοιξε τον δρόμο για επιχειρήσεις, που έφεραν τελικά τους Σοβιετικούς στο Βερολίνο.

Μετά την ήττα τους στο Στάλινγκραντ τον χειμώνα του 1942-3, οι Γερμανοί επιδίωκαν πάση θυσία μια νίκη για να βρεθούν και πάλι σε πλεονεκτική θέση έναντι των Σοβιετικών. Αυτό θα τους επέτρεπε να μεταφέρουν στρατεύματα από το ανατολικό μέτωπο για να αντιμετωπίσουν την αναμενόμενη συμμαχική εισβολή στην Ιταλία και ίσως να διασπάσουν τον συνασπισμό μεταξύ ανατολής και δύσης. Οι στρατηγοί του Χίτλερ εκπόνησαν αρκετά σχέδια δράσης, στα οποία περιλαμβανόταν η διακοπή μεγάλων επιθέσεων από δυνάμεις που είχαν ήδη καταπονηθεί σημαντικά.

Ο Χίτλερ διαφώνησε και τάχθηκε με την άποψη του στρατάρχη Βίλχελμ Κάιτελ ο οποίος δήλωσε: «Πρέπει να επιτεθούμε για πολιτικούς λόγους».

Στις 5 Απριλίου 1943 o Χίτλερ διέταξε την εφαρμογή του σχεδίου επίθεσης κατά των υψωμάτων του Κουρσκ, ενός ορεινού όγκου στις γραμμές γύρω από αυτήν την πόλη της δυτικής Ρωσίας, που εκτεινόταν επί 250 χιλιόμετρα από νότο προς βορά και εισχωρούσε επί 150 χιλιόμετρα στη γερμανοκρατούμενη περιοχή. Μια επίθεση από νότο και βορρά θα ανέκοπτε τους Σοβιετικούς, οι οποίοι είτε θα σκοτώνονταν είτε θα συλλαμβάνονταν αιχμάλωτοι.

To καλοκαίρι του 1943 ο Γερμανικός Στρατός προετοιμαζόταν για τη διεξαγωγή της Επιχείρησης CITADEL, τη μεγάλη επίθεση εναντίον της εξέχουσας του Κουρσκ.

Με το να εφαρμόσουν την επιτυχημένη τακτική της κυκλωτικής κίνησης, οι Γερμανοί αποσκοπούσαν στην εξάλειψη της σοβιετικής εξέχουσας, την ταχεία συντριβή των εχθρικών δυνάμεων που είχαν αναπτυχθεί εντός αυτής και τη δημιουργία των προϋποθέσεων που θα επέτρεπαν να τεθεί η Σοβιετική Ένωση εκτός πολέμου. Από την πλευρά τους, οι Ρώσοι αξιοποίησαν το χρονικό διάστημα έως την έναρξη της γερμανικής επίθεσης και μετέτρεψαν την εξέχουσα του Κουρσκ σε ένα τεράστιο οχυρό. Στην καθοριστική σύγκρουση που ακολούθησε οι Ρώσοι εξουθένωσαν τον εχθρό με την αμυντική δραστηριότητά τους, κατέστρεψαν τα τεθωρακισμένα του και, τελικά, ανέλαβαν την πρωτοβουλία των κινήσεων.


Οι Σοβιετικοί είχαν το πάνω χέρι σε όλες τις παραμέτρους που καθόρισαν την έκβαση της Μάχης του Κουρσκ. Αυτοί υπαγόρευσαν στους Γερμανούς το πεδίο της μάχης, τη φύση και το είδος των εχθροπραξιών. Είναι αλήθεια ότι οι Σοβιετικοί υπέπεσαν σε σφάλματα κατά τη διάρκεια της μάχης, κάτι που παραδέχθηκαν και οι ίδιοι στην εξιστόρηση των γεγονότων κατά τη μεταπολεμική περίοδο. Παρά ταύτα, ο Κόκκινος Στρατός αφομοίωνε γνώσεις σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.

Σε τελική ανάλυση, εκείνος που έκανε την πλέον εύστοχη παρατήρηση για την «εκατόμβη θυμάτων του Belgorod» δεν ήταν άλλος από τον Hoth, που είπε στον von Manstein τα εξής: «Από το 1941 και μετά οι Ρώσοι έχουν μάθει πολλά. Δεν είναι πλέον απαίδευτοι χωριάτες. Έχουν διδαχθεί από εμάς την τέχνη του πολέμου».


Oι Γερμανοί δέσμευσαν περίπου 50 μεραρχίες (16 από αυτές θωρακισμένες ή γρεναδιέρων), αποτελούμενες από 900.000 άνδρες, με 10.000 πυροβόλα και 2.700 τεθωρακισμένα. Στη σοβιετική πλευρά παρατάχθηκαν περίπου 100 μεραρχίες, με 1.300.000 άνδρες, 20.000 πυροβόλα και 3.500 τεθωρακισμένα και αυτοκινούμενα πυροβόλα. Aργότερα προστέθηκαν στη μάχη oι δυνάμεις του Mετώπου της Στέπας, δηλαδή ακόμη 573.000 άνδρες και 1.551 τεθωρακισμένα. To κυρίως θέατρο της μάχης, η προεξοχή του Kουρσκ, είχε μέγεθος 240 χιλιόμετρα από Bορρά προς Nότο και 120 χιλιόμετρα από δυτικά προς ανατολικά.

Το σημαντικότερο κέρδος που είχε η Σοβιετική Ένωση από τη νίκη της επί των Γερμανών στο Κουρσκ ήταν το γεγονός ότι ανέλαβε την πρωτοβουλία των κινήσεων σε επίπεδο στρατηγικής. Μετά το Κουρσκ οι Γερμανοί δεν πραγματοποίησαν άλλες επιθέσεις στο Ανατολικό Μέτωπο. Από τα τέλη Ιουλίου του 1943, όταν οι Σοβιετικοί άρχισαν να ανακτούν με τις αντεπιθέσεις τους τα περιορισμένα εδάφη που είχε καταφέρει να καταλάβει η Βέρμαχτ εντός της εξέχουσας του Κουρσκ, η προέλαση του Κόκκινου Στρατού ήταν συνεχής και τερματίστηκε μόνον όταν η Κόκκινη Σημαία υψώθηκε στο Γερμανικό Κοινοβούλιο, στο Βερολίνο, το Μάιο του 1945.

Bonus Photos:
Tanks T-IV (PzKpfw IV) moving to the battlefield. In the summer of 1943 obsolete tanks such as T-III and T-IV still formed the backbone of German armored forces, especially in the northern sector of the front.

Soviet snipers lie in camouflaged trenches and waiting for the kill. The Red Army had a lot of snipers, who were often ex-hunters.

German machine-gunners move to new positions


Artillery fire by Russians on German positions. The multiple barrel launchers were useful when firing on a large area

A German soldier, taking advantage of the lull, writes letters. Note that the position is well concealed. The machine-gun in the foreground is of Czech make

Destroyed German tanks

The Russians used American made Sherman tanks

British Tank Matilda, received several hits from enemy tanks. "Matilda" was too slow and poorly armed to resist the latest models of German tanks.


A German unit fires mortar

This "Tiger" belongs to the SS Division "Das Reich. The German "Tigers" were to play a major role in the clash of armored vehicles, which would determine the outcome of the battle of Kursk. Hitler thought so. He was wrong.

German Nebelwerfer being loaded with 300 mm shells to fire on Russians

A Russian fighter pilot goin on bombing mission. The Luftwaffe initially had a slight edge but Russian air force soon had the upper hand

A Russian tank crew takes orders

Distribution of letters and newspapers for the Soviet soldiers. In the center of the photograph - the son of the regiment.

Between July 10 and July 12 the German advance in the west and southwest of Prokhorovka forced the Soviet command to send forces from the Steppe Front under General Konev to defend the city.

Waffen SS men pose for a photograph as they prepare for battle

The commander of the Steppe Front I. Konev C (right) and Chief of Staff Mikhail Zakharov. 1943

Bonus spesial videos:



Δείτε ακόμα την ιστορία του Ρόμελ


Source: 

Ειδικές εκπτώσεις σελίδας έως και 40%

NEW